De keuze van de kweker

Rode bosbes

Rode bosbes

Oogsten

Oogsten uit een natuurrijke tuin, dan denk je al snel aan fruit en noten. Niet iedere tuin is echter een voedselbos en dat hoeft ook niet. Onze omgeving biedt trouwens genoeg wilde of eeuwenlang ingeburgerde soorten zodat je keuze genoeg hebt voor een verantwoord assortiment zodat je niet uit hoeft te wijken naar exoten waarvan we de eigenschappen niet goed kennen en die potentieel invasief kunnen worden. Ondanks dat sommige mensen dat hartstochtelijk promoten… plant en oogst gewoon wat hier thuishoort: bessen, zuurbes, hazelnoot, appel, peer, mispel en kers, braam, framboos, vlier, gele kornoelje…

Maar er is ook nog een ander soort oogst. Namelijk het oogsten van zaden en planten die iets meer ruimte innemen dan gewenst. Dat laatste klinkt raar in de natuur, maar een tuin is een tuin, daar wil je de door jou gekozen soorten de kans geven te floreren.

De geoogste zaden kun je weer gebruiken om bij andere klanten te zaaien of uit te wisselen. Het oogsten van zaden kan nog wel eens lastig zijn, maar laat je niet tegen houden. Onze zaadspecialisten weten daar alles van, maar kort gezegd: oogst bij droog weer wanneer het zaad rijp of bijna rijp is. Laat de zaden nadrogen op kranten of vloeipapier, bewaar ze daarna koel en droog. Zet ook op de zakjes en bakjes welk soort zaad erin zit. De beste zaaitijd is wanneer het zaad in de natuur rijp is. Dit is een beetje ’grote stappen snel thuis’. Er zijn nog veel meer zaken die er bij komen kijken. Ik ken mensen die daar dagen over kunnen praten, maar ik doe het zo en dat gaat meestal goed voor eigen gebruik.
Belangrijk is wel dat je niet zomaar zaden uitzaait in de natuur, ook geen wilde planten. Houd het bij tuinen. Zaaien in de natuur laten we aan de specialisten over.

Kas&Co

Kas&Co

Nog leuker is natuurlijk om zelf planten op te kweken uit zaden, planten die je kunt toepassen in je tuinen. Maar dan heb je wel ruimte nodig. Het geeft veel voldoening om je eigen plantgoed op te kweken en je krijgt daardoor ook meer gevoel voor planten. Wat betreft tijdsinvestering moet je niet denken dat kleinschalig telen je veel voordeel oplevert. Dat kan wel, maar dan moet je toch opschalen en een paar collega’s hebben die regelmatig van je af willen nemen. En dat is precies waar ik bezig mee ben in Kortenhoef bij Kas&Co.

Dan die te enthousiast groeiende planten. Je haalt ze weg uit een tuin en wat dan? Composthoop? Afvoeren? Je kunt ze ook als oogst zien. Wat bij de ene tuin over is, kan in een andere tuin weer gebruikt worden. Ook in dit geval heb je opslagruimte nodig. Ook hier kunnen kwekerijen een rol in spelen. Er worden bij mij ook ‘weesplanten’ gebracht die dan weer opgepot worden en hun weg elders vinden.

Kwekerijen die alleen wilde planten kweken zijn waarschijnlijk niet rendabel te krijgen. Veel collega’s hebben het geprobeerd en het blijft lastig. Maar misschien is het een idee om te kijken of jouw reguliere kwekerij er iets in ziet om een aantal soorten wilde planten te leveren, die verantwoord in de tuin gebruikt kunnen worden. Of wellicht heeft een buurttuin, school, natuurwerkplaats of landwinkel interesse. Of zijn er zelfs mensen die graag een voedselbos aanleggen met meerwaarde: het kweken van wilde tuinplanten!

Tekst en foto’s: Martin Stevens
Kas&Co