De Cornus familie
Van bodembedekkend heestertje tot een uit de kluiten gewassen boom: in de Cornusfamilie vind je altijd wel een exemplaar dat jou past als je een interessante heester voor de tuin zoekt.
De Cornus canadensis is de dwerg van de familie. Een laagblijvend (tot 25 cm) kruipend heestertje dat heel fraai te gebruiken is als bodembedekker in een bosachtige omgeving. Mooi te combineren met allerlei vroegbloeiende bolgewassen.
Daar tegenover staat de Cornus controversa. Een flinke heester of boom die wel 6 meter hoog kan worden en die bekend staat om zijn fraaie etage-achtige groei.
Wat ze allemaal gemeen hebben is de voorkeur voor een plekje in een bosrandomgevingâ€; een beetje zon, een beetje schaduw en aangenaam gezelschap van bomen. Verder bloeien vrijwel alle Kornoeljes wit, met mooie stervormige viertallige kroonblaadjes en hebben ze karakteristieke nerven in het blad. De bloei valt in het late voorjaar of de vroege zomer en van de meeste Kornoeljes zijn de vruchten eetbaar. De oorsprong van de meeste soorten ligt buiten Europa. En daar liggen een paar interessante verschillen met de Cornus mas.
Inheemse Cornus
Voor de natuurrijke tuin is de Cornus mas een aanwinst. Hij komt in grote delen van Europa nog in het wild voor. In Nederland vooral in Zuid Limburg. De plant groeit uit tot een struik van maximaal 5 meter hoog; een beetje bolvormig. Hij wordt regelmatig als solitair gebruikt, maar komt in een groep beduidend beter tot zijn recht. Hij stelt geen bijzondere eisen aan de bodem en hij kan uit de voeten met een plekje in zowel zon als schaduw.
Winterbloeier
Er zitten een paar aspecten aan deze heester die hem bijzonder maken. Ten eerste bloeit de Cornus mas geel. En dat doet hij op een tijd dat de meeste bloemen en struiken nog lekker in winterslaap zijn. Eind februari, begin maart kun je volop genieten van de bloemen die in trosjes bij elkaar op het kale hout bloeien.
Een groepje Cornussen bij elkaar kan zo de hele omgeving in vuur en vlam zetten. Insecten zijn er dol op!
Na de bloei produceert de heester vruchten die heel goed eetbaar zijn. Niet alleen voor vogels, maar ook voor mensen; in een lekkere jam verwerkt bijvoorbeeld. Pas in april komt het karakteristieke blad met de Cornusnerf tevoorschijn. Dan verandert de plant in vrij onopvallende ruimtevulling. Van dichtbij bekeken blijft de struik toch wel interessant met zijn karakteristieke kronkelige takken en afbladderende schors op de oudere takken.
Onderhoud
Eenmaal op zijn plek gezet hoef je er eigenlijk niet meer naar om te kijken. Gunstig voor de luie tuinier. Bij oudere struiken moet je misschien hier en daar wat dode of kwijnende takken verwijderen, maar dat is het wel. Doe dat onderhoud overigens in de zomerperiode, bij voorkeur al in juni, en vooral niet in de winter. Dat verdraagt deze Cornus niet goed.
Ron van de Straat
Tuynplan