Zevenblad overwonnen!

De zevenbladtuin in Wilde Weelde Wereld – Appeltern.

Wie maakt er in hemelsnaam een zevenbladtuin? Hét onkruid waarvan wordt gezegd dat je beter kunt verhuizen als het in je tuin zit. Maar hé, Wilde Weelders hadden de tijdgeest mee (in 2013), dus waarom niet.

De kernwoorden inheems, eetbaar en biodiversiteit zijn er namelijk mee verbonden. Het idee was geboren om van één van de thematuintjes in de vers ontworpen Wilde Weelde Wereld een zevenbladtuin te maken.

HANEPOOT
Het ontwerp is bewust simpel en strak gehouden maar wel in vormen passend bij het masterplan. De reguliere tuinmensen van Appeltern waren absoluut niet enthousiast over de introductie van zevenblad in hun tuinenpark! Daarom werd een opgehoogde border met stalen randen gecreëerd.

De border is aangelegd met bekende, herkenbare tuinplanten, plus zevenblad. Het doel was tweeledig: ten eerste onderzoeken hoe zevenblad en tuinplanten zich tot elkaar verhouden; hoe verloopt de ontwikkeling als je níet driftig gaat bestrijden. Ten tweede wilden we het gesprek aangaan met bezoekers en uitleggen wat je kunt doen met onkruid. Hoe kun je anders naar onkruid kijken en ermee omgaan.

De gebruikte planten zijn Epimedium, Hosta, Miscanthus, Persicaria, Campanula, Helenium, Brunnera, Nepeta en Rudbeckia (dat al meteen werd opgegeten door konijnen). We hadden verwacht dat Hosta en Epimedium met hun stevige wortelpakketten, goed bestand zouden zijn tegen het zevenbladgeweld. Dat viel wat tegen. Verrassend voor mij was dat Campanula lactiflora ‘Loddon Anna’, een plant die op mij wat teer overkomt, het uitstekend deed in de combinatie. Ook Helleborus gaat goed samen. Persicaria en Miscanthus deden het zoals verwacht makkelijk en prima. Hogere sterke beplanting in deze combinatie gaat prima.

De planten die wat terugliepen hadden denk ik niet persé last van het zevenblad, maar meer van andere omstandigheden. Het tweede doel, in gesprek gaan, is zeker gelukt. Veel bezoekers liepen geschokt door maar mensen met wie ik sprak, heb ik veel kunnen laten zien. Zo zag je duidelijk dat op de bloeiende Nepeta, honingbijtjes nectar kwamen halen en dat op het bloeiende zevenblad ernaast, verschillende zweefvliegen, wantsen en andere (voor mij onbekende) insecten afkwamen. In tuinen waar zevenblad rijkelijk aanwezig is, kun je het omarmen als bodembedekker en de rest van de beplanting erop aanpassen. In plaats van een leven lang er tegen vechten. Een grappig effect was dat vrouwen meestal snel doorliepen, zo van, “oh nee, zevenblad, afgrijselijk, hoef ik niets over te horen”. De mannen die erachteraan kwamen, waren meestal wel geïnteresseerd in de mogelijkheden.

TUINMANSVERDRIET
Waarom is zevenblad zo gevreesd? Het zaait zich niet heel erg uit. Het zaad is groot en zwaar. Het vliegt dus niet de wereld door zoals een paardenbloemzaadje. Het zaad valt direct naast de plant, daar vind je kleine plantjes. Dat was goed te zien in de Wilde Weelde Wereld. Langs de rand van de border zag je babyplantjes in het gravelpad opkomen. Makkelijk weg te halen trouwens. In tuinen zie je dat niet vaak, want als je geen zevenblad wil in de tuin, dan haal je zoveel mogelijk planten weg. En zie je het ook niet bloeien. Jammer, want volgens mij houdt iedereen van mooie witte schermbloemen.

De wortelgroei is sterk en zorgt voor de slechte naam van zevenblad. Net als bij kweekgras groeit een klein stukje wortel snel weer uit. Vaak is bestrijding niet effectief omdat het niet goed gebeurt. Het zorgt zelfs voor meer groei. Als wortels tussen de bestrating zitten is bestrijden ook niet te doen. Toch is zevenbladwortel goed te verwijderen. Gebruik een spitvork of handcultivator en volg de wortel – zonder deze kapot te trekken – tot het einde. Weg zevenblad. Lukt dat niet, blijf dan het loof wegplukken. Dit doe je het beste door ook weer de grond in te gaan. Daar zit een soort knoop van waaruit de bladeren omhoog komen. Als je die knoop meetrekt duurt het veel langer voordat de wortel weer uitloopt. En ja, door blad te blijven wegtrekken put je de plant zeker uit.

Een belangrijke tip is wel dat juist door ons gewroet in de tuin en het constant loswerken van de bodem, het pionierend karakter van het zevenblad wordt gestimuleerd. Laat de grond met rust, de wortels van het zevenblad zijn lui, en blijven waar ze zijn. Het is grappig om te zien hoe automatisch het spiergeheugen in je handen werkt. Bij het onderhoud de eerste twee jaar na de aanplant van de zevenbladborder, de borderplanten waren nog klein, bleek heel duidelijk dat het schoonmaken van een border automatisch gaat. Het herkennen van planten die mogen blijven en welke planten weg moeten. En dat je in het begin bij elk zevenbladplantje bewust moet denken, “oh nee, wacht, deze mag blijven!”

Het doel om te onderzoeken hoe de ontwikkeling van zevenblad en andere planten zich verhoudt is lastiger. Daar spelen meerdere factoren mee. De zware kleigrond op Appeltern, de ligging van de border in de volle zon, de droge zomers. Hier durf ik dan ook geen eenduidige conclusies over te trekken. Vooral ook omdat er zich op dit moment een mysterie heeft voorgedaan: het zevenblad lijkt spontaan verdwenen. En niemand die weet hoe of waarom!

Wordt vervolgd?

Tekst en foto’s: Connie Ettema van Connie Landscaping

Hoe doen inheemse planten het in de tuin?

Kun je inheemse planten in een beplantingsplan gebruiken en hoe gedragen ze zich dan? Met deze onderzoeksvraag ging de werkgroep inheemse planten van Wilde Weelde in het voorjaar van 2021 op drie plekken in Nederland aan de slag. Doel is om te onderzoeken of er sierlijke borders in kleine tuinen aangelegd kunnen worden met uitsluitend inheemse planten. Om dat te weten te komen zijn er proefborders aangelegd in de Wilde Weelde Wereld tuin van Appeltern, in de Hortus Botanicus in Amsterdam en bij kwekerij Holsto tuinen in Olst.

Alle plekken worden op eenzelfde wijze onderhouden aan de hand van een beheerplan. We willen te weten komen of de planten stevig genoeg zijn, hoe ze zich gedragen ten opzichte van elkaar en welke vlinders en andere insecten erop vliegen. Het uiteindelijk doel van het onderzoek is om meer inheemse planten te gaan gebruiken in de tuin. Dat is niet alleen goed voor de insecten, maar ook voor het voortbestaan van de inheemse flora. Over een aantal jaren zal de werkgroep de conclusies uitgebreid bekendmaken.

De tuintrend van 2023 is om steeds meer de natuur zijn gang te laten gaan. Het toepassen van inheemse planten in de tuin sluit hier naadloos bij aan. Op de website van Wilde Weelde vind je een overzicht van de planten die gebruikt zijn in de proefborders.

Kwekerij Holsto tuinen in Olst, waar zich één van de proeftuinen bevindt is het eerste SKAL gecertificeerde tuincentrum van Nederland! SKAL staat voor Stichting Keur Alternatief voortgebrachte Landbouwproducten. Het is in Nederland de officiële toezichthouder op biologische productiewijzen. Om producten biologisch te mogen noemen, moet een bedrijf SKAL gecertificeerd zijn.

Team proefborders inheemse wilde planten:

Margo en Emiel van Vis à Vis ontwerpers
Marjolein van Marjolein Tuinwerk
Angela van Angela’s tuinen
Brendan van Holsto tuinen
Wencke van Wencke natuurlijk groen
Machteld van Bureau Zonneklaar
Marleen van Marleen van Tilburg
Ruurd en Deyke van Van Donkelaar groenadvies
Lilian van De Tuinmaker
Gerdien van Gerdien Griffioen tuinadvies

Zilver met een gouden randje

Wat een feest is de Floriade Expo 2022 geweest! In het bijzonder natuurlijk voor de vereniging door het winnen van de zilveren award in de categorie exhibitors competition garden & landscape design.

Het juryrapport over onze tuin vermeld het volgende:

‘Het was voor de jury moeilijk om over deze uitzonderlijke tuin beslissingen te nemen. De uitvoering van de tuin is van hoge kwaliteit. In de tuin zijn verschillende materialen gebruikt en laat zien wat er kan worden bereikt met wat we om ons heen hebben. 

Bij elk bezoek ontdekten we iets dat we nog niet eerder opgemerkt hadden, een nieuwe innovatie en een idee.

Bezoekers genoten enorm van de tuin en tijdens ons tweede jurybezoek hebben wij genoten van kinderen die op zoek waren naar diertjes in de vijver.

Het is een tuin die duurzaam en toch mooi is en waar je je in kunt onderdompelen. Het was een genoegen om het meegemaakt te hebben.’

“de Groene Stad” van Jeroen

9 oktober is er een einde gekomen aan wat voor veel Wilde Weelders een bijzondere periode was; de laatste openingsdag van de Floriade Expo 2022 in Almere. De vereniging is enorm blij met het behalen van Zilver in de exhibitors competition garden & landscape design. Zonder een aantal zeer betrokken leden was deze prestatie niet gelukt.

Bij het project is ook Jeroen Soontiëns van Soontiëns Stadsnatuur onmisbaar geweest, we laten je graag wat nader met hem kennismaken.

Waar ben je geboren Eindhoven
Burgerlijke staat gehuwd
Woont in Eindhoven
Opleiding Biologie – Radboud Universiteit Nijmegen
1e baan Softwareontwikkelaar voor tuincentra en hoveniersbedrijven én gordijnenateliers
Sport Volleybal en bootcamp
Vervoermiddel Volvo V60 hybride
Boek laatst gelezen: Benedenwereld van Robert MacFarlane, over de wereld onder onze voeten, niet alleen het bodemleven maar wat mensen in de loop der eeuwen allemaal uit de aarde hebben gehouwen en wat allemaal geprobeerd ondergronds te verbergen of te vergeten. Intrigerend.
Muziek geen voorkeur
Onmisbaar mijn Samsung smartphone, maar die kan is soms ook missen als kiespijn

Wat kwam er allemaal op je pad
Naast dat mijn bedrijf een substantieel deel van de aanleg heeft verzorgd, heb ik mij ook bezig gehouden met de aankoop en aanvoer van materialen. Dit was vooral tijdens de startperiode van de aanleg intensief. Er golden strenge veiligheidsregels, niet alleen voor deelnemers, maar zelfs voor vrachtwagenchauffeurs die spullen kwamen leveren. Dat was af en toe wel een uitdaging. Ik ben diverse keren gebeld door een chauffeur die zijn vrachtje bij de toegangspoort van de Floriade wilde neerkiepen en omdraaien. Gelukkig heb ik vaker met dit bijltje gehakt en is het allemaal goed gekomen.

Op verzoek van de Floriade hebben we een planning voor de hele bouw gemaakt. Voor mij was het van tevoren duidelijk dat dit niet veel verband zou houden met de werkelijkheid. Hoe zo’n omvangrijk project in de praktijk gaat lopen is ongrijpbaar en ook geheel afhankelijk van de inzet van leden. Uiteindelijk waren we mooi op tijd klaar voor de opening. Dat er door de Floriade nooit meer naar de planning is gekeken vond ik komisch.

Wat was het meest spannende om te regelen
Het spannendste was het organiseren van de bouwvergunning. Het bleek tijdens het startgesprek met de Floriade dat ons ontwerp bouwkundige elementen bevatte, met name de stammenwand, die vergunningsplichtig waren. De aanleg was toen al gestart, dus er was geen weg meer terug. In overleg met Arcadis hebben we toen een technische tekening en detailtekeningen uitgewerkt en een bijbehorende constructieberekening laten uitvoeren. Na een aantal aanpassingen is de vergunning er toen vrij soepel uitgerold. Het was wel even spannend omdat we zonder vergunning het hele plan hadden moeten omgooien. 

Jeroen (rechts) in zijn element

Waar ben je het meest trots op
De zilveren medaille voor onze inzending is een hele mooie beloning, maar waar ik het meest trots op ben is dat we een inzending van zo’n hoog niveau hebben weten te realiseren. Niet alleen sloot de Wilde Weelde Stad heel goed aan bij het thema van de Floriade, maar het werkte ook echt: bezoekers voelde de goede vibes als ze in onze tuin aankwamen. Voor mij persoonlijk vond ik het belangrijk dat onze inzending liet zien dat een groene en biodiverse leefomgeving ook esthetische waarde kan hebben en dat het uitstraalde dat het door vakmensen gemaakt is. Dat is gelukt en hoe!

Waar ik ook trots op ben is dat wij als vereniging zoiets met vereende krachten hebben klaargespeeld. Door de inzet van velen hebben we samen zoiets moois kunnen maken. De deelname aan de Floriade heeft weer voor extra verbinding gezorgd tussen alle leden die hun steentje eraan hebben bijgedragen. Al met al een geweldige ervaring die ik voor geen goud had willen missen!

Aldus Jeroen Soontiëns van Soontiëns Stadsnatuur

Foto’s: Aart Hartog van Buitenkanstuinen

Een inkijkje bij de Veldcursus

Het gewone leven ging, naast de Floriade Expo 2022, gewoon door.

Al voor de vierde keer werd deze zomer de succesvolle Veldcursus georganiseerd. Drie dagen lekker buiten struinen en samen inheemse planten leren kennen en leren toepassen. Elke cursusdag wordt op een andere toplocatie gehouden, alleen dat al maakt de cursus tot een feestje. Een inkijkje.

Dag 1. Tolkamer
Donkere wolken pakten zich in mei samen boven het rivierengebied. Na een lange periode van droog en zonnig weer gaf de weersverwachting zwaar onweer op, uitgerekend tijdens onze eerste cursusdag. Als cursusteam leek het ons niet verstandig om volkomen onbeschut met een groep in de uiterwaarden te zitten. Met kunst en vliegwerk lukte het om alle deelnemers op tijd te bereiken, een week later was het prachtig weer. Dankzij een paar malse buitjes had de droge begroeiing zich zelfs al aardig hersteld.

De Bijlandsedijk bij Tolkamer, vlakbij Lobith waar de Rijn ons land binnenstroomt, is een bijzondere plek. Het ziet er een beetje rommelig uit met een overslagterrein en een binnenvaarthaventje, maar daar trekken de bijzondere planten zich niets van aan.

Samen met de cursisten genoten we hier van de stroomdalflora met bloeiende veldsalie, grote centaurie, beemdkroon (met de zeldzame knautiabij) en massa’s andere planten. Te midden van deze rijkdom gingen we aan de slag met het determineren van de planten.

Ooit verzuchtte hier een cursist: “Wow, wat is hier een mooi mengsel ingezaaid”. Het is ook bijna niet te geloven dat deze bloemenweelde van nature hier groeit. Dit bijzondere gegeven werd de aanleiding voor een opdracht: Wat groeit er eigenlijk op een vierkante meter en zou je zo’n bloemrijke begroeiing kunnen ‘vangen’ in een zaadmengsel?  Aansluitend vertelde Jojanneke Bijkerk (van de Cruydt-Hoeck) over de geheimen achter de samenstelling van de Cruydt-Hoeck-mengsels. De hele dag was er volop gelegenheid om rond te struinen, nog meer planten te bekijken en ons te verbazen over de massale aanwezigheid van bremrapen, een niet alledaags verschijnsel!

Dag 2. Wilde Weelde Wereldtuin in Appeltern
De tweede dag speelde zich af in onze eigen Wilde Weelde Wereld in de Tuinen van Appeltern. Inmiddels komt deze tuin tot wasdom en er is veel afwisseling. De planten die we op Tolkamer leerden kennen kwamen we hier weer tegen, maar nu wél ingezaaid.

Er wordt enthousiast gedetermineerd: Cursist Kees van der Laan schrijft hierover: “Samen met twee collega’s staren we door onze loepjes naar de takjes van een plantje. “Ik zie niks”, zeg ik. “Jouw loep is ook niet goed”, lacht Peter en geeft mij de zijne. Ik tuur door het glas en zie het inderdaad beter. “Ja verdomd, ik zie het, klierig behaard”, roep ik enthousiast, “Eh, dan is het, effe kijken eh…”. “Kattendoorn”, zegt Ivo snel. “Ja, maar jij wist het!”, roepen Peter en ik gelijktijdig. “Geintje, ik kon het niet laten”.  We staan op en gaan zoeken naar een nieuw te determineren plantje. Ik voel een zekere trots dat we het gevonden hebben en verbaas me hogelijk over hoe men ooit met zo’n boek begonnen moet zijn. “Ononis”, mompel ik, “Kattenpis Ononis”, probeer ik als ezelsbruggetje, me sterk afvragend of dat wel gaat werken”.

Speurtocht en proeftuinen
Bij het determineren werken we met de Veldgids Nederlandse Flora, die werkt snel en is behoorlijk begrijpelijk. Toch loop je vaak tegen cryptische termen aan zoals tweezijdig symmetrisch of eenhuizig. Ook moet je de stijl, meeldraden, kroon en kelk kunnen herkennen. Als je gokt bij zulke begrippen loop je al snel vast. Daarom hielden we een speurtocht naar allerlei botanische termen. Door gericht op zoek te gaan naar een bovenstandig vruchtbeginsel of aanliggende beharing moet je de planten goed bekijken en ontwikkel je gevoel waar je op moet letten. Tot slot bekeken we de proeftuin, die door een aantal Wilde Weelders is aangelegd en die de komende jaren gevolgd gaat worden. Doel is om meer te weten te komen over hoe inheemse planten zich gedragen in de border.

Dag 3. Amstelveense Heemparken
De derde en laatste bijeenkomst was in de heemparken van Amstelveen. Hier wordt al meer dan 75 jaar getuinierd met inheemse planten. Simon, onze enthousiaste gids, leidt ons rond.

Met veel kennis van zaken en gevoel voor wat de ruimte met je doet laat hij ons allerlei bijzonderheden zien, van de laanbomen op weg naar het park tot het tere klimopklokje op een open plek. Hij vertelt over de geschiedenis van de parken, over het intensieve beheer, de snoeiwijze en de bezoekers. Steeds koppelt hij zijn verhaal aan de sfeer van het park op de open of juist gesloten plekken, hoe het zonlicht door de begroeiing valt, doorkijkjes, hoe de kleuren door het seizoen heen veranderen. Hoewel de parken er heel natuurlijk uitzien, zijn het mensenhanden die hier voortdurend bijsturen. Na de rondgang lunchen we op de heemplantenkwekerij waar de planten voor de parken opgekweekt worden. Hier zijn ook allerlei bijzonderheden te zien, groeiend in speciale biotoopschalen.

‘s Middags wordt er weer gedetermineerd en naar de familiekenmerken gekeken. Dan volgt de afsluitende opdracht die de opgedane plantenkennis direct koppelt aan de praktijk: ontwerp een stukje beplanting met inheemse planten voor een denkbeeldige klant. Met een hoofd vol nieuwe kennis en indrukken sluiten we de dag af.

En nu zelf, zoombijeenkomst
Nieuw voor dit jaar is een zoombijeenkomst na afloop van de cursusdagen. We gaan sparren met onze cursisten over het toepassen van inheemse planten in je eigen ontwerp- of hovenierspraktijk. Hierin bespreken we onderwerpen als geschiktheid van inheemse planten voor een border, sierwaarde voor de klant maar ook de waarde voor insecten en vogels, groeiplaats, onderhoud en eigen ervaringen.

Praktische informatie
De driedaagse Veldcursus valt onder het Oase Netwerk. Docenten zijn Jojanneke Bijkerk, Deyke en Ruurd van Donkelaar en Machteld Klees. Je leert een groot aantal inheemse planten kennen, frist je determinatiekennis op en leert hoe je deze planten in tuinen kunt toepassen. Verspreid over het seizoen (± mei, juli en augustus) vinden de cursusdagen plaats. In januari worden de cursusdagen en prijs voor 2023 vastgesteld. Informatie verschijnt op het prikbord en in nieuwsbrieven. Stuur bij interesse vast een mail aan m.klees@bureau-zonneklaar.nl, dan houden we je op de hoogte.

Tekst: Machteld Klees van Bureau Zonneklaar

Zilver voor Wilde Weelde!

‘De Wilde Weelde Stad’

Geen gouden plak zoals in 2012, maar zeker zo trots. Trots op een schitterende tuin en de vele complimenten. Een tuin met een prachtig lijnenspel, vele bijzonder elementen en weelderig groen.

Met veel enthousiasme en expertise is deze schitterende tuin vanaf augustus 2021 opgebouwd door leden van de vakgroep Wilde Weelde. Ten tijde van de wereldtentoonstelling hebben veel leden zich ingezet om de tuin te bemensen en gasten van heinde en verre te kunnen ontvangen en rondleiden.

De vele complimenten hebben eens te meer aangetoond waartoe de Wilde Weelde in staat is.

Zoals in het schitterende ontwerp bedacht komen te uitgangspunten van de Wilde Weelde allemaal terug in de tuin: bodem is de basis, planten maken de tuin, biodiversiteit, gifvrij, hergebruik, duurzaam materiaal gebruik en klimaatbestendig.

Deze 2e prijs is de kers op de taart! Wij danken iedereen die hieraan mee heeft gewerkt of op wat voor een manier dan ook een bijdrage heeft geleverd en bovenal willen wij alle bezoekers bedanken: bedankt!

Meer lezen over de slotceremonie en de andere winnaars? Kijk op Floriade Expo 2022

Hoofdontwerper: Emiel Versluis – Vis à Vis ontwerpers – +31 (0) 6 51 791 185 – info@visavisontwerpers.nl

Zonder Franne……

Op de Floriade op het eiland Utopia, tegenover de skyline van Almere, ligt de Wilde Weelde Stad, de tuin van Wilde Weelde.  


Maandag 13 september 2021 ging de eerste schop de grond in. Een week voor de opening werden de laatste puntjes op de i gezet en zeven maanden na de eerste schop lag er op 14 april, de openingsdag van de Floriade, een prachtige tuin waar heel veel Wilde Weelde-leden een (groen) steentje aan hadden bijgedragen. Een tuin om heel trots op te zijn!

Zo’n megaproject, waar heel veel mensen en bedrijven aan hebben meegewerkt, waar ik weet niet wat voor geregeld, gepland, afgestemd moet worden, kan niet zonder een projectcoördinator. En met Franne Ravensbergen (Seasons Gardening) hadden we een kanjer! We laten je graag wat nader met haar kennismaken.

Waar ben je geboren Rijnsburg Zuid-Holland
Burgerlijke staat single
Woont in Wognum
Opleiding Hogere Hotelschool Leeuwarden
1e baan Projectassistent ICT Centerparcs
Sport tuinieren? 😉
Vervoermiddel mijn uit Engeland geïmporteerde Kangoo
Boek al zolang niet aan lezen toegekomen, maar Lost Gardens of Heligan van Tim Smit. Het boek was voor mij, 15 jaar geleden, een eye-opener en een goede introductie in de Engelse tuincultuur en historie
Film The Biggest Little Farm
Muziek dance, rock, indie, metal
Onmisbaar mijn laptop

Franne groeide op tussen de fresia’s en werkte later in de weekenden en vakanties in de rozenkas van haar vader. Na omzwervingen in de horeca en IT vertrok Franne in 2010 naar Engeland, startte een eigen bedrijf en ging werken als Soft Landscaper. De term bestaat in Nederland niet, maar houdt in dat je je bezighoudt met de aanplant, het onderhoud, snoeien enz. Met het RHS Diploma in Horticulture en het bij Capel Manor in Regents Park behaalde diploma Garden Design heeft Franne twee, lekker degelijke Engelse opleidingen op zak waar ze enorm veel geleerd heeft.

Rond 2019 (maar helemaal zeker weet ze het niet meer) is Franne lid geworden van Wilde Weelde. Op aanraden van Jasper Helmantel, voorzitter van Wilde Weelde. Op een beurs kwam ze met Jasper in gesprek over haar werk bij een traditionele hovenier. Souldestroying vond ze het (grond moet schoon, vuil op de kar, schoffelen en onkruid branden). Wat een opluchting te ontdekken dat er gelijkgestemde mensen in Nederland bestaan.

Hoe ben je projectleider geworden
Dat vraag ik me nog steeds af haha! Ik zat in de Verkenningsgroep (een werkgroep binnen Wilde Weelde red.) die moest onderzoeken of we als vakvereniging mee wilden doen aan de Floriade. Hoe het precies is gelopen weet ik niet meer, maar de Floriade wilde één contactpersoon. Ik heb er zelf de titel projectcoördinator aangehangen omdat ik niet het gevoel had dat de projectgroep een leider nodig had maar meer een spin in het gecompliceerde web van Floriade BV met zijn eisen, vergunningen, toegangspassen enz.

In mijn werk voor een IT-project voor Centerparcs heb ik gezien hoe de randvoorwaarden goed moeten zijn: besluitvorming, verantwoording, communicatie enz. In Engeland vond ik het ontzettend leuk om mee te werken aan de RHS Chelsea & Hampton Court Flower Shows. De georganiseerde chaos, maar ook het hebben van een einddatum, dat ligt mij wel.

Wat kwam er allemaal op je pad
Het is mijn taak om alles te weten. Ik hoef geen details maar wel de grote lijnen. Andere projectgroep-leden kunnen zich prima redden in hun eigen vakgebied, maar uiteindelijk moeten alle lijnen wel ergens samenkomen.
In het begin hebben we een grove planning opgezet voor de bouw, de vergunningen enz. Door de veiligheidseisen van het bouwterrein kwam er een enorme hoeveelheid werk en kosten op ons af. Iedereen moest een GPI-cursus (over werkveiligheid) doen. Zo moesten er passen aangevraagd worden, meewerkers geïnformeerd worden over het dragen van veiligheidsschoenen, hesjes en helmen.

Ook de logistiek op het terrein gaf hoofdbrekens. Een klein voorbeeld: De vrachtwagen die 4800 tegels zou leveren kon alleen over rijplaten bij de Wilde Weelde Stad komen. Maar die rijplaten lagen er niet. Wie was daarvoor verantwoordelijk? Floriade BV/ Arcadis/ DuraVermeer?

Mensen te pakken krijgen en zorgen dat ze doen wat ze beloven was vaak een dingetje.

Ik ben ontzettend blij en dankbaar dat we een goed projectteam hebben. Zonder dit team had de tuin er niet gelegen. Iedereen droeg op zijn eigen manier een steentje bij, het ontwerp, de feedback op het ontwerp, de revisie. De daaruit voortvloeiende bestellingen van materialen en planten. Het daadwerkelijk bouwen door de beste vakmensen die ik ken, daarna de aanplant. Maar ook de communicatie naar de leden, het inrichten van de website en social media.

Wat was het meest spannende om te regelen
Het openingsfeestje voor alle leden op 9 april. Ik had dit niet via de Floriade BV geregeld want daar kwam ik niet door de bureaucratie heen. Dus was alleen de Security bij de poort ingelicht dat er wat extra mensen kwamen. Nadat ze 40 mensen binnen hadden gelaten kreeg ik een verontrustend telefoontje van Security. Gelukkig kon ik ze geruststellen maar dat was wel even spannend. Zou ik binnen WW eindigen als dat mens dat een illegaal Floriade feest, met arrestaties nadien, had veroorzaakt? 

Waar ben je het meest trots op
Dat we ondanks corona en de negatieve publiciteit, als vereniging een prachtige tuin hebben neergelegd. Dat we heel veel lovende commentaren krijgen van bezoekers die in onze tuin inspiratie krijgen zelf iets groens in eigen tuin te doen. Ambtenaren, beleidsmakers, groendocenten, leerlingen, senioren, kinderen, gezinnen…

Als we onze schouders ergens gezamenlijk onder zetten kunnen we dus heel veel bereiken.

Zaterdagavond 9 oktober sluiten de hekken weer. Je hebt heel veel gewerkt en rondgelopen op de Floriade.

Welke drie andere tuinen moeten bezoekers absoluut ook gaan zien
Persoonlijk vind ik de tuin van Europarcs leuk door het gebruik van de verschillende bodembedekkende materialen (perzikpitten, hazelnoot mulch). De tuin van Lageschaar vond ik begin dit jaar erg mooi, maar ik ben er de laatste tijd niet meer geweest. De Classics & Future borders vind ik interessant. Hier hebben gevestigde en aankomende ontwerpers beplantingsplannen gemaakt voor borders gelegen op een schuine helling. Wat ik er interessant aan vind is dat sommige borders heel goed werken en onderhouden worden. Andere borders werken minder goed en wordt duidelijk hoe belangrijk het is om, naast ontwerp en aanleg, een goed onderhoudsplan te hebben. 

Ook het gebruik van zon-minnende planten op een op het noorden gelegen talud geeft weer stof tot nadenken, right plant, right place….

Het was overall een geweldige ervaring!

Meanwhile op de Floriade

‘De tuin van De Wilde Weelde met de bank, de wand van boomstammen en overal het hergebruikte materialen is voor mij het duidelijke hoogtepunt van de Floriade. Het hergebruik van materialen zonder dat het afbreuk doet aan esthetiek én de natuur. Echt prachtig. Nadat ik hem ontdekte, ben ik ondertussen nog 4 keer op de floriade geweest en bezoek ik steeds de tuin als eerst, hij werkt kalmerend en sluit precies aan bij mijn wensen en uitgangspunten voor een tuin en een toekomstige woning.’

Reactie van een bezoeker op de website van Wilde Weelde

Beplanting in de Wilde Weelde Stad

De Wilde Weelde Stad, de tuin van Wilde Weelde op de Floriade vind je op Utopia-eiland.

De beplanting in de Wilde Weelde Stad bestaat uit inheemse planten gecombineerd met bekende kleurige tuinplanten. Het gonst van de insecten. Behalve een basis van vaste planten en heesters groeien in de Floriade tuin ook één- en tweejarige planten. Bol- en knolgewassen zorgen voor nog meer kleur en veel nectar voor vlinders en bijen.

Een groep van vier Wilde Weelde-leden heeft het beplantingsplan voor deze fantastische tuin gemaakt. Een korte kennismaking met twee leden van het beplantingsplan-team.

Margo van Beem (Vis à Vis Ontwerpers), verantwoordelijk voor het totaalplan en de uitwerking van een deel van het beplantingsplan en Silke Zandstra (Tuinzijde), verantwoordelijk voor de organisatie van de levering en het inplanten van de planten en deeluitwerking van het plan.

Wie is Margo van Beem?
Waar ben je geboren in Oudendijk (op d’n Ouwendijk aan het lege end), een piepklein dorpje bij Woudrichem
Burgelijke staat Sinds 1997 ben ik getrouwd met Albert den Dekker en we hebben 2 kinderen Tessa (21) en Mees (19) die allebei nog thuis wonen
Woont in Babyloniënbroek, sinds 1998
Opleiding Van 1988 tot 1992 heb ik gestudeerd aan de RHSTL te Boskoop (afstudeerrichting ‘beheer’). Het laatste jaar dat ik daar zat is de opleiding overgegaan naar Larenstein. Ik hoor bij de allerlaatste lichting van de Boskoopse ‘Gaiten’. In 2012 heb ik een module Groen Ruimtelijk Erfgoed gevolgd aan de HAS in Den Bosch.
Eerste baan Na mijn afstuderen woonde ik een tijdje in Eindhoven. Na vele sollicitaties kwam ik terecht bij een stratenmakersbedrijf in Engelen. Daar heb ik driekwart jaar gewerkt aan het opzetten van een hoveniersbedrijf met boomkwekerij.
Sport echt sporten doe ik op dit moment niet, maar fietsen en wandelen doe ik graag
Vervoermiddel Als het even kan ga ik op de fiets naar onze studio in Woudrichem, sinds een tijdje is dat een e-bike. Verder rij ik rond in een Ford Transit, beetje jammer zo’n diesel. Ik doe wel aan ‘greenwashing’ en tank HVO (blauwe Diesel)
Boek Verlaten Oorden van Cal Flyn
Film Interstellar (uit 2014)
Muziek van klassiek tot hardrock. Laatste grote concert waar ik bij was is Nightwish; The Greatest Show on Earth. Indrukwekkende lichtshow en heerlijk bombastisch.
Onmisbaar mijn katten

Ook Silke vulde de vragenlijst in
Waar ben je geboren in Vught
Burgelijke staat samenwonend met man en onze drie kinderen van bijna tien, bijna zes en bijna 😉 twee.
Woont in de fijne wijk Wittevrouwen in Utrecht
Opleiding Hogeschool Larenstein
Eerste baan als tiener had ik een bijbaantje bij een Fuchsiakwekerij
Sport paardrijden, yoga, pilates, feldenkreis, wandelen, maar alles op een laag tot zeer laag pitje.
Vervoersmiddel de fiets en helaas toch wel veel met mijn ouwe trouwe Opel Combo.
Boek De Ekologische Siertuin van Velt, door mijn ouders gekocht in 1992. Ik maak vooral gebruik van de plantenlijst achterin het boek.
Film Biggest Little Farm
Muziek Ik vond de muziek van theaterspektakel het Pauperparadijs waanzinnig. Componiste en zangeres Lavalu had daar een groot aandeel in en ik ben daarna nog naar een soloconcert van haar geweest in haar thuisstad Arnhem. Prachtig!
Onmisbaar Snoeischaar, Silky handzaag en het Nisaku Yamagatana Mokuetubatsuki Hori Hori 802 (een tuinmes)

Terug naar de Wilde Weelde Stad
Op de meest onverwachte plekken in de stad groeien planten. Stoepplanten verrassen ons vaak met hun vermogen om op de lastigste plaatsen te kunnen groeien. Bijvoorbeeld in kleine randjes tussen tegels en langs gevels waar zich organische stof en vocht verzamelt. Precies voldoende om een zaadje te laten kiemen en uiteindelijk uit te groeien tot een mooie plant. Geen onkruid maar gewild groen, omdat het niemand in de weg staat en het een begin vormt van de begroeiing in de versteende stad.

De spontaan groeiende planten in de stad inspireren Wilde Weelde om zo veel mogelijk plaatsen in de stad op een natuurlijke manier te beplanten. Geen groen behang, maar echte stadsnatuur. Beplanting voor de verbetering van de leefomgeving voor mens en dier.

Naturalistische borders en bloemrijk grasland
De kleurrijke borders zien er natuurlijk uit. Hier zien we de tuinvariaties van inheemse planten gemengd met tuinplanten die helemaal niet inheems zijn. De planten staan in herkenbare groepen bij elkaar. Veel tuinplanten zijn fantastische nectarleveranciers voor bijen en vlinders. Ze bloeien vaak nog in periodes dat veel inheemse planten al uitgebloeid zijn. Veel inheemse planten zijn behalve goede nectarleveranciers ook waardplanten voor specifieke vlinders en bijen. Ze hebben ze nodig om hun eitjes op af te zetten. Daarom is het belangrijk om in tuinen een juiste combinatie van zowel uitheemse als inheemse planten toe te passen.

Parallel aan de tuinplantenborder zien we nog een kleurige natuurlijk ogende border, die met een onderbreking doorloopt naar het moerasgedeelte in de vijver. De planten hierin zijn inheems in Nederland, maar groeien van nature niet altijd samen. Ze zijn hier gecombineerd om samen een mooi en fijn rijk bloeiend geheel te vormen.

Het bloemrijke grasland dat de poel omarmt lijkt een beetje op de ideale berm in de stad, waar soms niet meer ruimte is dan alleen een smalle strook tussen verhardingen. Dit bloemrijk grasland is beplant en ingezaaid met een uitgebalanceerd mengsel van inheemse vaste soorten en één- en tweejarigen, waardoor het een geheel lijkt.

Voedselbank
In steeds meer steden worden plekken gecreëerd om voedsel op kleine schaal te telen. Direct en vers beschikbaar voor de stadsmens en een goede manier om te zien hoe groente en fruit kan groeien. Gemakkelijk te bereiken voor onderhoud en oogst. Dit verhoogde plantvak noemen we de voedselbank. Het is een prachtige plek waar we allerlei eetbare planten, keukenkruiden en groentes laten groeien en later zullen oogsten.

De voedselbank wordt gevoed met waterspuwers. Daardoor blijft de bodem op een aantal plekken lekker vochtig. Op de zonnige plaatsen verdampt het water sneller en is het dus minder vochtig. Hier groeien de vaste kruiden. Op de meer vochtige plekken groeien eenjarige kruiden en groentes. Omdat er telkens geoogst wordt, zal het beeld het hele seizoen wisselen.

De lange gestapelde bakstenen muur in de schaduw, is begroeid met verschillende kleine muurplantjes die samen een gezonde basis met een grote biodiversiteit vormen.

Het beplantingsplan-team bestond verder uit Daan Kroon (stagiaire bij Vis à Vis Ontwerpers) en Rozemarijn Oosthoek (Rozemarijn Oosthoek). Rozemarijn is kunstenaar en enthousiast ecologisch tuinvrouw. Zij studeerde van 2008 -2012 aan de Artez hogeschool voor de Kunsten en rondde in 2020 haar opleiding ecologisch hovenier af. Zij woont en werkt tegenwoordig in Delft.

In het zomernummer van het blad Oase kun je nog meer lezen over de beplanting in de Wilde Weelde stad, een uitgebreid verhaal van Silke Zandstra.

Meanwhile op de Floriade

Mariska van Bergen van Biloba Groenontwerp en Moniek de Bakker van Tuin van de buren, beiden lid van vakvereniging Wilde Weelde stonden samen een dagje in de Wilde Weelde Stad op Utopia-eiland op de Floriade.

Mariska: ‘De Floriade kan wel wat positieve publiciteit gebruiken dus deel ik graag mijn persoonlijke ervaring tijdens een dagje aanwezig zijn in de Wilde Weelde Stad. Eerlijk is eerlijk… dat is geen straf. Wat een heerlijke plek is dit en wat een enthousiaste reacties. Een kleine selectie ‘Deze tuin leeft’, ‘Hier kan je echt even landen’ en ‘ deze tuin zou passen op een RHS Chelsea Flower Show’.

Een grote groep studenten van de Hogeschool Van Hall Larenstein uit Velp liet zich inspireren en de zwevende bank was een prima chillplek. Sommigen zochten verkoeling door pootje te baden in de vijver. Waar een stel enthousiastelingen zich vermaakten met het waterleven, waaronder een stel monsterlijke jufferlarven, die uit het water waren gevist.

Moniek: ‘Wat is de Wilde Weelde tuin groen geworden sinds ik er begin april voor de laatste keer was. Wat verandert de sfeer van een tuin als planten en siergrassen groter worden, bloemen bloeien, er water klatert en de vijver vol leven is! Je ziet bezoeker de tijd nemen om te genieten van de tuin. Even tot rust komen en uitblazen van het vele lopen. De Wilde Weelde Stad is een fantastische tuin geworden en voor velen het hoogtepunt van de Floriade. Je hoort het ze zeggen als je stiekem je oor te luister legt. Je leest het in het gastenboek. En ik vind het zelf ook… natuurlijk!

Ik ben er weer in september. Dan ziet de Wilde Weelde Stad er vast wéér heel anders uit. Ook de rest van het park staat nu volop in bloei en is echt een bezoek waard. Dus op naar de Floriade voor volop tuininspiratie.

Tekst: Mariska van Bergen en Moniek de Bakker
Foto’s: Moniek de Bakker